U srcu planine Mali Jastrebac, uz obalu reke Južne Morave, skriva se Lalinačka slatina – oaza bogatstva mineralnih soli i retkih biljnih vrsta. Međutim, neodgovorno ponašanje pojedinaca dovodi ovu prirodnu lepoticu u opasnost. Projekat za rano detektovanje požara je ključna inicijativa u očuvanju ovog jedinstvenog prirodnog resursa.

U dolini Dudulajske reke, podno planine Mali Jastrebac, nalazi se Lalinačka slatina – prirodno blago koje je dom za halofite, biljke prilagođene zemljištu sa visokom koncentracijom soli. Jedinstvenost ovog područja je upravo u zemljištu bogatom mineralnim solima, posebno natrijum-hloridom, koji dospeva na površinu zahvaljujući vodama koje izbijaju iz dubina podloge na različitim lokalitetima.

Iako okružena plodnim poljima, ekspanzija poljoprivrednih površina i invazivnih korova koji prate oranice, predstavljaju najveći izazov za ovo područje. Pokušaji melioracije, uključujući i kanalizaciju ka Dudulajskoj reci i Južnoj Moravi, doveli su do isušivanja slanih i poluslanih staništa. Nezakonite lovne aktivnosti dodatno ugrožavaju zaštićene vrste ptica koje naseljavaju ovo područje. Paljenje ostataka žetve na poljoprivrednim površinama i ilegalno odlaganje otpada su takožđe veliki problemi koji opterećuju ovo područje.

Ove godine, upravljači zaštićenog područja suočili su se sa požarom koji je zahvatio delove pod II i III stepenom zaštite. Požar je ugrozio nisko rastinje i trsku duž kanala, koju mnoge ptice koriste kao sklonište i mesto za gneždenje. U III stepenu zaštite izgorela je površina od oko 120 hektara, što predstavlja oko polovine ukupne površine područja.

Projekat za rano detektovanje požara na ovom izuzetnom prirodnom lokalitetu nastao je iz potrebe da se suprotstavimo brojnim negativnim uticajima koji su primećeni tokom ranijih bioloških istraživanja i aktivnosti na terenu. Cilj istraživanja bio je prikupljanje podataka o istoriji i učestalosti požara na području Lalinačke slatine i šire okoline, kroz anketiranje lokalnog stanovništva naselja koja okružuju ovo zaštićeno područje.

U nastojanju da sačuvamo ovo dragoceno prirodno blago, zajedničkim naporima stvaramo bolju budućnost za Lalinačku slatinu i sve one koji uživaju u njenim čarima. Svi zajedno igramo ključnu ulogu u očuvanju Lalinačke slatine za buduće generacije. Ovaj projekat je korak u smeru ka očuvanju ovog jedinstvenog prirodnog blaga.

Projekat “Implementacija mera za ranu detekciju požara na visoko rizičnom području izuzetne biološke vrednosti – Lalinačka slatina” sprovodi Biološko društvo “Dr Sava Petrović”, uz finansijsku podršku Evropske unije i Vlade Švajcarske. Ovaj projekat je deo šire inicijative „EU za Zelenu agendu u Srbiji“, koju, uz tehničku i finansijsku podršku Evropske unije i u partnerstvu sa Ministarstvom zaštite životne sredine, sprovodi UNDP, a u saradnji sa Ambasadom Švedske i Evropskom investicionom bankom (EIB), uz dodatna finansijska sredstva koja su obezbedile vlade Švedske, Švajcarske i Srbije.